พิจารณาเห็นรูปทั้งหมดนั้น ด้วยปัญญาอันชอบ ตามความเป็นจริง
อย่างนี้ว่า นั่นไม่ใช่ของเรา เราไม่เป็นนั่น นั่นไม่ใช่อัตตาของเรา
ดังนี้แล้ว เป็นผู้หลุดพ้นเพราะไม่ถือมั่น เวทนาอย่างใดอย่างหนึ่ง
สัญญาอย่างใดอย่างหนึ่ง สังขารเหล่าใดเหล่าหนึ่ง วิญญาณอย่างใด
อย่างหนึ่ง อริยสาวกพิจารณาเห็นวิญญาณทั้งหมดนั้น ด้วยปัญญา
อันชอบ ตามความเป็นจริง อย่างนี้ว่า นั่นไม่ใช่ของเรา เราไม่เป็นนั่น
นั่นไม่ใช่อัตตาของเรา ดังนี้แล้ว เป็นผู้หลุดพ้นเพราะไม่ถือมั่น ดูก่อน
สุราธะ บุคคลเมื่อรู้เห็นอย่างนี้แล จึงจะมีใจปราศจากอหังการ มมังการ
และมานานุสัย ในกายที่มีวิญญาณนี้ และในสรรพนิมิตภายนอก
ก้าวล่วงมานะด้วยดี สงบระงับ พ้นวิเศษแล้ว ฯลฯ ท่านพระสุราธะได้
เป็นพระอรหันต์องค์หนึ่ง ในจำนวนพระอรหันต์ทั้งหลาย.
จบ สุราธสูตรที่ 10
จบ อรหันตวรรคที่ 2

อรรถกถาราธสูตรที่ 9 และสุราธสูตรที่ 10

และสุราธสูตรที่ 10 พึงทราบตามนัยที่กล่าวแล้ว
ในราหุลสังยุตแล.
จบ อรรถกถาอรหันตวรรคที่ 2

รวมพระสูตรที่มีในวรรคนี้ คือ

ขัชชนิยวรรคที่ 3

1. อัสสาทสูตร

ว่าด้วยคุณโทษของขันธ์ 5 และอุบายสลัดออก

[149] กรุงสาวัตถี. ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ปุถุชนผู้
ไม่ได้สดับแล้ว จะไม่รู้ชัดตามความเป็นจริง ซึ่งคุณ โทษ ของรูป,
เวทนา, สัญญา, สังขาร, วิญญาณ และอุบายเครื่องสลัดออกซึ่งรูป,
เวทนา, สัญญา, สังขาร, วิญญาณ. ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ส่วนอริยสาวก
ผู้ได้สดับแล้ว จะรู้ชัดตามความเป็นจริง ซึ่งคุณ โทษ ของรูป, เวทนา,
สัญญา, สังขาร, วิญญาณ และอุบายเครื่องสลัดออกซึ่งรูป, เวทนา,
สัญญา, สังขาร, วิญญาณ.
จบ อัสสาทสูตร

2. สมุทยสูตรที่ 1

ว่าด้วยการเกิดดับแห่งขันธ์ 5

[150] กรุงสาวัตถี. ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ปุถุชนผู้
ไม่ได้สดับแล้ว จะไม่ทราบชัดตามความเป็นจริง ซึ่งความเกิด ความดับ
คุณ โทษ ของรูป, เวทนา, สัญญา, สังขาร, วิญญาณ. และอุบาย
เครื่องสลัดออกซึ่งรูป, เวทนาม สัญญา, สังขาร, วิญญาณ. ดูก่อน
ภิกษุทั้งหลาย ส่วนอริยสาวกผู้ได้สดับแล้ว จะรู้ชัดตามความเป็นจริง
ซึ่งความเกิด ความดับ คุณ โทษ ของรูป, เวทนา, สัญญา, สังขาร,
วิญญาณ. และอุบายเครื่องสลัดออกซึ่งรูป, เวทนา, สัญญา, สังขาร,
วิญญาณ.
จบ สมุทยสูตรที่ 1